دستورالعمل اتاق عمل و اقدامات قبل از عمل:
- پس از كنترل وضعيت بيمار و بالا بردن نرده كنار برانكارد و نقلوانتقال وي به ريكاوري توسط بيهوشي، جراح و اسكراب و سيركولار انجامشده و بيمار با گزارش كامل تحويل مسئول ريكاوري میشود.
- نمونههای پاتولوژي كنترل نمايي و پس از اطمينان از كامل بودن و صحيح بودن برچسب مشخصات و برگه مخصوص توسط پرستار اسكراب يا سيركولار، در دفتر مخصوص پاتولوژي ثبتشده و تحويل بیمار بر اتاق عمل میشود.
- گزارش صحيح عمل مكتوب و كامل شده و تحويل مسئول ريكاوري میشود.
- وسايل جراحي به نحو صحيح توسط اسكراب جمعآوریشده و بر شستشو و ضدعفوني آن كمك و نظارت میشود.
- به مسئول اتاق عمل در مورد آمادگي اتاق جهت شستشو اطلاع دادهشده و بر شستشو و نظافت آن نظارت میشود.
- در صورت بروز هر نوع مشكل يا مسئله غیرعادی بلافاصله به مسئول اتاق عمل اطلاع داده میشود.
- وضعيت بيمار هنگام ورود به ريكاوري با ذكر ساعت ورود توسط پرستار ريكاوري ثبت میشود.
- راههای هوايي ازنظر باز بودن کنترلشده و در صورت لزوم ساكشن میشود.
- در صورت عدم وجود صدمه گردني، سر بيمار به ۱طرف چرخانده شده تا خروج ترشحات و تنفس آسانتر شده.
- دستگاه پالس اكسي متري به بيمار وصل میشود.
- علائم حياتي بيمار هر ۱۵ دقيقه گرفته و ثبتشده و به اطلاع پزشك جراح و بيهوشي رسانده میشود. هر نوع تغيير در هوشياري و علائم حياتي بلافاصله به اتاق بيهوشي رسانده میشود.
- كنترل دقيق اتصالات بيمار (درن، همووگ، چست تيوپ) مرتباً انجامشده و اتصالات به نحو صحيح ثابت میشود.
- محل صفحه كوتر ازنظر بروز سوختگي، قرمزي، تاول كنترل میشود.
- در صورت هوشياري، ثابت شدن علائم حياتي و مساعد بودن وضعيت بيمار پس از ثبت اجازه خروج و اعزام به بخش جهت انتقال اطلاع داده میشود.
- وضعيت بيمار هنگام انتقال به بخش بهطور كامل با ذكر اقداماتي كه انجامشده و اقداماتي كه نياز به پيگيري دارد بهطور مكتوب در پرونده ثبت میشود.
- گزارش تلفني وضعيت بيمار به اطلاع پرستار مسئول بخش رسانده میشود.
- بيمار حضوري با گزارش موارد بند ۱۴ تحويل کارکنان بخش میشود.
- پس از كنترل وضعيت بيمار و بالا بردن نرده كنار برانكارد و نقلوانتقال وي به ريكاوري توسط بيهوشي، جراح و اسكراب و سيركولار انجامشده و بيمار با گزارش كامل تحويل مسئول ريكاوري میشود.
اقدامات بعد از عمل:
- نمونههای پاتولوژي كنترل نمايي و پس از اطمينان از كامل بودن و صحيح بودن برچسب مشخصات و برگه مخصوص توسط پرستار اسكراب يا سيركولار، در دفتر مخصوص پاتولوژي ثبتشده و تحويل بیمار بر اتاق عمل میشود.
- گزارش صحيح عمل مكتوب و كامل شده و تحويل مسئول ريكاوري میشود.
- وسايل جراحي به نحو صحيح توسط اسكراب جمعآوریشده و بر شستشو و ضدعفوني آن كمك و نظارت میشود.
- به مسئول اتاق عمل در مورد آمادگي اتاق جهت شستشو اطلاع دادهشده و بر شستشو و نظافت آن نظارت میشود.
- در صورت بروز هر نوع مشكل يا مسئله غیرعادی بلافاصله به مسئول اتاق عمل اطلاع داده میشود.
- وضعيت بيمار هنگام ورود به ريكاوري با ذكر ساعت ورود توسط پرستار ريكاوري ثبت میشود.
- راههای هوايي ازنظر باز بودن کنترلشده و در صورت لزوم ساكشن میشود.
- در صورت عدم وجود صدمه گردني، سر بيمار به ۱طرف چرخانده شده تا خروج ترشحات و تنفس آسانتر شده.
- دستگاه پالس اكسي متري به بيمار وصل میشود.
- علائم حياتي بيمار هر 15 دقيقه گرفته و ثبتشده و به اطلاع پزشك جراح و بيهوشي رسانده میشود. هر نوع تغيير در هوشياري و علائم حياتي بلافاصله به اتاق بيهوشي رسانده میشود.
- كنترل دقيق اتصالات بيمار (درن، همووگ، چست تيوپ) مرتباً انجامشده و اتصالات به نحو صحيح ثابت میشود.
- محل صفحه كوتر ازنظر بروز سوختگي، قرمزي، تاول كنترل میشود.
- در صورت هوشياري، ثابت شدن علائم حياتي و مساعد بودن وضعيت بيمار پس از ثبت اجازه خروج و اعزام به بخش جهت انتقال اطلاع داده میشود.
- وضعيت بيمار هنگام انتقال به بخش بهطور كامل با ذكر اقداماتي كه انجامشده و اقداماتي كه نياز به پيگيري دارد بهطور مكتوب در پرونده ثبت میشود.
- گزارش تلفني وضعيت بيمار به اطلاع پرستار مسئول بخش رسانده میشود.
- بيمار حضوري با گزارش موارد بند ۱۴ تحويل کارکنان بخش میشود.
دستورالعمل شستشوي اتاق عمل:
- كليه وسايل آماده و محلول ضدعفونی بهاندازه دستور دادهشده رقيق میشود (محلول ضدعفونی بايستي تازه تهيه شود)
- شستشو از بالاترين قسمت مثل چراغ سیالیتیک شروع میشود.
- كليه قسمتها حتي پايه وسایل با حركت دوراني پارچه تميز میشود.
- پس از نظافت محيط جراحي قفسهها و دیوارهها تميز میشود.
- كليه تجهيزات اتاق عمل اعم از ثابت و متحرك مانند نگاتوسكوپ، فلوروسكوپ، چراغهای سیالیتیک و … بهدقت تميز و ضدعفونی میشود.
- پس از اتمام سطوح، كف کاملاً «تميز میشود.
- تبصره:
۱. اين شستشو در آغاز و پايان هرروز بايد انجام شود.
۲. تميز كردن تخت، ميز و سطوح و كف در بين اعمال جراحي نيز بايستي انجام شود.
۳. شستشوي كامل تمام محوطه اتاق عمل، انبار پكينگ، ديوارها و سقف و چراغهای سقفي میتواند هفتگي انجام شود.
۴. وسایل تا پايان عمل نبايستي جمعآوری و خارجشده و نظافت
۵. پس از شستشوي هفتگي درصورتیکه سيستم تهويه هوا وجود نداشته باشد میتوان از اشعه گذاري جهت استريل كردن فضا و قسمتهایی كه قابلدسترسی نيست استفاده نمود.
۶. كليه موارد توسط کارکنان دورهدیده انجامشده و توسط سرپرستار، اسكراب، سيركولار يا جانشين وي نظارت میشود.
۷. براي هر اتاق بايستي وسایل شستشوي جداگانه استفادهشده و مابقی در صورت امكان استريل و در صورت امكان استريل و در صورت عدم امكان کاملاً» با محلول استاندارد ضدعفونی و خشك گردند.
۸. براي قسمتهای مختلف و وسایل هر اتاق نيز بایستی از پارچه جداگانه استفاده كرد.
دستورالعمل شستشو و واشینگ وسایل جراح در اتاق عمل:
۱- وسایل جراحی (در داخل اتاقهای عمل) : درون ظروف استیل بزرگ که حاوی دکونکس ۵۳ پلاس گذاشته شده و پس از ۲۰ دقیقه جهت شستشو و آبکشی به قسمت واشینگ منتقل می گردد.
۲- وسایلی که توسط پرسنل بیهوشی شستشو می شوند مانند گاید ، لوله تراشه ، فیلترهای دستگاه بیهوشی و … که ترجیحاً باید یکبار مصرف باشند ولی در صورت استفاده مجدد طبق دستورالعمل دکونکس ۵۳ پلاس ضد عفونی می شود.
تمامی وسایل پس از ضد عفونی اولیه با دکونکس، با آب ساده آبکشی شده و با پارچه های عاری از پرز خشک و جهت پکینگ آماده می شوند.
در مورد وسایل عفونی نیز مراتب بالا با دقت بیشتر انجام می گیرد.
دستورالعمل پکینگ در اتاق عمل:
۱-وسایل جراحی : پس از شستشو و خشک کردن در پارچه های بزرگ (شان) گذاشته شده و در داخل آن اندیکاتورهای شیمیایی کلاس D قرار داده و بسته بندی می شود و چسب اتوکلاو که شامل اندیکاتور کلاس A می باشد روی آن چسبانیده می شود.
۲-گازها باند طبی و … به طور معمول داخل کاغذ گراف بسته بندی و از تست اتوکلاو کلاس A به عنوان نشانگر روی آنها چسبانیده می شود.
۳-وسایل کوچک از قبیل پنس ، و …. که بطور مداوم مصرف دارند ، پس از بسته بندی با « pack paper » داخل اتوکلاو اتاق عمل گذاشته شده و در هر سیکل کار اتوکلاو یک اندیکاتور شیمیایی کلاس D گذاشته می شود تا صحت عملکرد استریلیتی در هر سیکل کنترل گردد.