با توجه به اینکه دستگاه های امحاء زباله به طور پیوسته در مراکز درمانی در حال استفاده می باشند.عملکرد صحیح و ایمن آنها از اهمیت بالایی برخوردار می باشد. به منظور پیشگیری از خرابی و همچنین کاهش زمان خواب دستگاه های امحاء زباله در مراکز درمانی ، اداره کل نظارت و ارزیابی تجهیزات و ملزومات پزشکی نسبت به تدوین دستورالعمل کاربری و نگهداری پیشگیرانه (PM) جهت دستگاه های امحاء زباله اقدام نموده است و در دستورالعمل تهیه شده اقداماتی که باید توسط پرسنل مرکز درمانی و پرسنل فنی تولید کننده و یا نماینده قانونی ایشان به منظور دستیابی به عملکرد صحیح و ایمن دستگاه امحاء زباله به صورت روزانه و یا دوره ای انجام شود، مطرح و همچنین نکات مربوط به کاربری دستگاه نیز لحاظ گردیده است. این دستور العمل در سه فصل طراحی شده است. فصل اول شامل مقدمه و فصل دوم اصول عملکرد دستگاه امحاء زباله می باشد و فصل سوم چک لیست نگهداری پیشگیرانه (PM) دستگاه امحاء زباله آورده شده است.
اصول عملکرد دستگاه امحاء زباله:
روش های متنوعی جهت بی خطر سازی زباله وجود دارد که در کشور ما 4 روش متداول است:
1- روش مکانیکی: با استفاده از سایش مکانیکی و رساندن دمای مشخص در زمان تعیین شده بی خطرسازی صورت می پذیرد.
2- روش شیمیایی: در این روش طی مکانیسمی هوای موجود در کیسه زباله تخلیه شده و با افزودن محلول های ضد عفونی کننده بی خطر سازی صورت می پذیرد.
3- روش میکرویو: با استفاده از امواج میکرویو اقدام به بی خطر سازی می شود.
4- روش اتوکلاو: این روش یکی از و روش های رایج امحاء زباله یا همان بی خطر سازی زباله های عفونی می باشد.
در این دستورالعمل به دلیل اینکه جهت بی خطرسازی پسماندهای عفونی غالبا از روش اتوکلاو در مراکز درمانی استفاده می شود در ادامه دستگاه بی خطر ساز به روش اتوکلاو و روال نگهداری پیشگیرانه آن شرح داده خواهد شد.
بی خطر سازی به روش اتوکلاو:
در روش اتوکلاو کردن از رطوبت، گرما و فشار برای غیر فعال سازی میکروارگانیسم ها استفاده می شود که زباله ها در دمای 135 درجه سانتی گراد و فشار PSI31 در مدت 45 دقیقه بی خطر می کند. کیسه زباله هایی که در داخل اتوکلاو قرار می گیرند باید در برابر حرارت مقاوم باشند تا ذوب نشوند.
در سیکل استریل دستگاه جهت استریل کردن زباله ها مورد استفاده قرار می گیرد. عمل استریل توسط تزریق بخار به داخل محفظه دستگاه و در دمای معین صورت می گیرد. پیش از مرحله استریل، هوای داخل محفظه طی سه مرحله تخلیه می گردد. پس از استریل نیز در مرحله خشک کن پسماند ها با کاهش فشار محفظه و در زمان معین خشک می شوند.
هر ماه یک بار دستگاه های اتوکلاو تحت آزمایشات میکروبی قرار می گیرند تا از صحت عملکرد دستگاه اطمینان حاصل شود. این تست توسط شاخص های میکروبی انجام می شود که در داخل ویال ها قرار دارند.
از معایب این دستگاه می توان تولید شیرابه و نیاز به استفاده از کیسه های مخصوص را نام برد.
الزامات پیش نصب
- برق: کنترل فاز برای تابلو دستگاه ، کنترل Earth meter
- بخار: ایستگاه تقلیل فشار مورد تایید سازنده یا نماینده قانونی آن انجام شود.
- آب: فشار و سختی گیر مطابق با توصیه سازنده
- فاضلاب: مجزا و دارای Vent باشد.
- تهویه و فن مورد تایید سازنده قرار گیرد.
- روشنایی محوطه مورد تایید سازنده قرار گیرد.
- آموزش کاربر: هر کاربر دستگاه می بایست از طرف شرکت آموزش دیده باشد.
- محل قرار گیری و نصب دستگاه مطابق با توصیه سازنده آماده شود.
- هوای فشرده: فشار عادی از رطوبت و روغن و مورد تایید سازنده باشد.
- سیستم های سرمایشی و گرمایشی: دمای محیط بین 20 تا 25 درجه، رطوبت محیط زیر 60 درصد.
چک لیست نگهداری پیشگیرانه (PM) دستگاه امحاء زباله:
| روزانه | هفتگی | ماهانه |
|---|---|---|
| قبل از شروع به کار دستگاه یک سیکل خالی و تست های شیمیایی انجام شود. | اتصالات آب، بخار و هوای فشرده از نظر نشتی بررسی شود | سوپاپ اطمینان را مطابق با دستورالعمل سازنده کنترل نمایید. |
| سطوح خارجی دستگاه و صفحه نمایش را با مواد شوینده تمیز نمایید | فیلتر باد بررسی شود. | صافی های دستگاه را تمیز و کنترل کنید |
| سطوح داخلی و چمبر با محلول غیر اسیدی و صابونی تمیز و سپس با آب شستشو نمایید. | تخیلیه ژنراتور بخار با فشار 1 تا 2 بار | |
| در تمیز کردن سطوح از به کار بردن مواد ساینده خودداری نمایید. | مخزن مولد بخار بررسی شود. | |
| آب ورودی از نظر فشار و سختی بررسی شود. | عملکرد دکمه Button Emergency بررسی شود. | |
| مسیر آب خروجی کنترل شود. | عملکرد و کنترل صدا و لرزش شیرهای برقی و پنوماتیک حین کار بررسی شود و از صحت عملکردشان اطمینان حاصل شود. | |
| کنترل رکوردر یا پرینتر از نظر کاغذ و قلم | تست نشتی دستگاه انجام شود | |
| کنترل بخار و هوای فشرده | ||
| فیلتر خروجی چمبر بررسی و در صورت نیاز تمیز شود. |